کوهنوردی یکی از بهترین ورزش ها برای حفظ سلامتی و افزایش نشاط و دوری از افسردگی میباشد که علاقه مندان زیادی را در سراسر جهان به خود جذب کرده. اما آیا از تاثیر کفش در کوهنوردی خبر دارید؟ آیا میدانید پوشیدن و یا نپوشیدن کفش کوهنوردی چه مزایا و معایبی را به همراه دارد؟ همانطور که از ظاهر کفش کوهنوردی مردانه سالامون که در تصویر زیر مشاهده میکنید پیداست، آنها از نظر طراحی با سایر کفش های روزمره متفاوت هستند.
معمولا کفش های کوهنوردی از وزن سنگین تری برخوردار هستند که این موضوع به دلیل تکنولوژی هایست که در تولید آنها به کارگرفته میشود. ناگفته نماند هرچقدر کفش کوهنوردی سبک تر باشد پاهای شما در هنگام پیاده روی راحت تر است. در مجموع یک کفش کوهنوردی مناسب باید از پاها در برابر چالش هایی گوناگونی که ممکن است در طول مسیر با آن روبه رو شوید مراقبت کند.
که نیازمند زیره چسبنده، طراحی استاندارد، انعطاف پذیری، وزن مناسب و ارتفاع ساق 14 تا 19 سانتی متر برای محافظت از مچ پا است. در ادامه با ما همراه باشید تا مشخصات کفش مناسب کوهنوردی آشنا شوید.
آشنایی با انواع کفش کوهنوردی
کفش های کوهنوردی در انواع و طرحهای مختلفی تولید و به بازار عرضه میشوند که هر کدام کاربرد مخصوص به خود را دارند. در ادامه برای این که بتوانید خرید هوشمندانه را تجربه کنید، لازم دانستیم که در رابطه با انواع مختلف کفش های کوهنوردی موجود در بازار صحبت کنیم.
بیشتر بخوانید: معرفی بهترین کفش های کوهنوردی دنیا
کفش راهپیمایی
کفشهای راهپیمایی معمولاً پاشنههای کوتاه و کفی انعطافپذیری دارند که برای پیادهروی روازنه گزینه بسیار مناسبی محسوب میشوند. برخی از کوهنوردان ترجیح میدهند که برای پیادهرویهای روزانه خود از چنین کفشهایی استفاده کنند؛ البته ناگفته نماند مسیری که قصد پیمودن آن را دارید نیز شرط است.
نکته مهمی که در رابطه با کفش راهپیمایی کوهنوردی وجود دارد این است که این کفشها میبایست به گونهای طراحی شده باشند که به خوبی از قوزک پای شما محافظت کنند؛ چرا که قوزک پا در مسیرهای سنگلاخی در خطر است.
کفش کوهپیمایی (ترکینگ)
مورد دوم کفشهای کوهپیمایی نام دارند که در طراحی ظاهری آنان پاشنههای متوسط و بلند بهکار رفته است. این نوع از کفشها عموماً برای کوهپیماییهای روزانه یا سفرهای کوتاه کوهنوردی با بار سبک گزینه خوبی محسوب میشوند.
کفشهای کوهپیمایی جز کفش های کوهنوردی انعطاف پذیر هستند عملکرد خوبی دارند اما برای این که بتوانید از راحتی کفشهای مذکور استفاده کنید، باید چند بار آن را بپوشید. یکی از ایرادهای کفشهای کوهپیمایی این است که کفشهای مذکور تحت عنوان کفش کوهنوردی شناخته میشود اما از پشتیبانی و دوام کافی برخوردار نیستند.
کفش کوهنوردی
مورد بعدی که ممکن است توجه شما را جلب کند، کفشهایی با عنوان «کوهنوردی» هستند. این نوع از کفشها تقریباً سنگین بوده که میتوان از آنها برای برنامه و صعودهای چند روزه ۳ فصل و در صورت داشتن پارچه گورتکس برای برنامه صعود زمستانی ۱ روزه استفاده کرد.
دوستان توجه داشته باشید که اندازه ساق این نوع از کفشها به طور معمول بین ۱۴ تا ۱۹ سانتیمتر میباشد؛ از این رو به خوبی میتوانند از مچ پا محافظت نمایند.
کفش کوهنوردی سنگین پوش (تکنیکال)
کفش کوهنوردی سنگین پوش برای یخنوردهای حرفهای و صعودهای بالا با ارتفاع کمتر از ۵۰۰۰ متر میتوانند گزینه بسیار ایدهآلی محسوب شوند. این نوع از کفشها ازجمله کفشهای سنگین و بسیار قوی کوهنوردان بهشمار رفته که خرید آنها بر حسب نیاز میتواند مفید باشد. کفشهای سنگین پوش از انعطافپذیری کافی برخوردار نیستند و دارای قابلیت نصب کرامپون میباشند.
کفش هیمالیانوردی (های آلتیتود)
کفشهای مذکور جزو گروه کفشهای سهپوش بوده و تقریباً مشابه کفشهای دوپوش هستند. تنها تفاوت این نوع از کفشها با کفشهای دوپوش در این است که پوش سوم یک گتر بلند است که روی کفش را میپوشاند.
ساختار این نوع از کفشها بهگونهای طراحی شده است که میتوان از آنها برای ارتفاعات ۸۰۰۰ متری هیمالیا و صعود از ارتفاعات بالای ۷۰۰۰ متر در زمستان استفاده نمود. ناگفته نماند که زیره این نوع از کفشها فاقد قابلیت انعطافپذیری بوده و بسیار قوی و با قابلیت نصب کرامپون میباشند.
کفش سنگ نوردی
اگر قصد شما داشتن کفشی است که بتوانید با استفاده از آن به راحتی از مسیرهای سنگی عبور کنید، کفش سنگنوردی میتواند گزینه مناسبی برای شما محسوب شود. این نوع از کفشها، همانطور که از نامشان پیداست، برای سنگنوردی و دیوارنوردی داخل سالن مناسب هستند. البته بعضاً این نوع از کفشها را تحت عنوان کتانی نیز میشناسند.
کفش یخ نوردی
کفشهای یخنوردی تقریباً مشابه کفشهای سنگنوردی بوده و تنها تفاوت آنها در این است که کفشهای یخنوردی دارای کرامپون دائمی متصل به کفش میباشند.
ویژگیهای کفش کوهنوردی مناسب چیست؟
در این بخش از مقاله لازم دانستیم تا کمی با ویژگیهای بهترین کفش کوهنوردی توضیحاتی را خدمتتان ارائه دهیم:
حفظ ایمنی پا
اولین و مهمترین ویژگی که میبایست به آن توجه داشته باشید، ایمنی کفش است. منظور از ایمن بودن کفش این است که کفش مورد نظر از مقاومت بالا، قابلیت ضربهگیر بودن، ضدآب بودن و قابلیت مقاومت در برابر لیزخوردگی برخوردار باشد تا بتواند از پاهای شما به خوبی مراقبت کند.
داشتن زیره و رویه مناسب
مورد بعدی توجه به زیره و رویه کفش مورد نظر است. زیره کفش کوهنوردی باید بهگونهای باشد که در عین مقاوم بودن، راحتی را برای کوهنورد فراهم کند و سبب خستگی زودهنگام نشود. در رابطه با رویه کفش نیز مواردی مثل ضدآب بودن، تنفسپذیری و همچنین مقاومت بالا مدنظر است.
وزن کفش کوهنوردی
یکی از مهمترین فاکتورهایی که انتظار میرود کفش کوهنوردی از آن برخوردار باشد، وزن استاندارد و مناسب است. به طور معمول وزن هر لنگه از کفش های کوهنوردی میبایست چیزی حدود ۳۰۰ تا ۶۰۰ گرم باشد تا فرد در هنگام قدم برداشتن در ناحیه پا احساس سنگینی نکند.
ضد آب بودن کفش
این مورد یکی از پر تکرار ترین سوال کاربران میباشد که آیا کفش کوهنوردی باید ضد آب باشد یا خیر؟ برای پاسخ به این سوال شما باید کاربری مد نظر خود را بیابید. به عبارتی اگر قصد استفاده از کفش کوهنوردی در محیط های آبی دارید بهتر است که کفش شما ضد آب باشد.
زیرا از نفوذ مایعات به درون پا جلوگیری میکند. اما به یاد داشته باشید کفش های ضد آب معمولا از تنفس پذیری بسیار پایینی برخوردار هستند و در نتیجه میتواند سبب تعریق پاها، تاول، میخچه و بوی بد پا و کفش شود.
تنفسپذیری و تهویه هوا
منظور از تنفسپذیری و تهویه هوا در کفش این است که کفش کوهنوردی به گونهای طراحی شده باشد که بتواند هوا را به درون و بیرون خود هدایت کند. تنفسپذیری کفش سبب عرق نکردن پا و عدم ایجاد حرارت اضافی در کفش خواهد شد.
توجه به تاریخ انقضای کفش
بررسی تاریخ انقضای کفش کوهنوردی را حتما در نظر بگیرید. معمولا عمر مفید این کفش ها بین 2 تا 5 سال بوده که نسبت به عوامل مختلفی مانند، جنس کفش، نوع برند و کاربری آنها متغیر است. توجه داشته باشید که با گذشت زمان کفش ها کارایی سابق خود را از دست میدهند و استفاده از آنها ممکن است به پاهای شما آسیب برساند.
خرید کفش های برند!
مسیر های کوهنوردی همواره میتواند چالش های مخصوص به خود را داشته باشد. به همین دلیل انتخاب کفش مناسب کوهنوردی چالش های مخصوص خودش را دارد که تا اینجا سعی کردیم ویژگی های مهمی که در هنگام خرید کفش کوهنوردی باید در نظر بگیرید برای شما بازگو کنیم.
اما بهترین راه انتخاب کفش کوهنوردی مناسب از میان مدل های متوعی که در بازار موجود میباشد کار بسیار دشواری است، از این جهت ما به شما توصیه میکنیم به سراغ برند های معتبری بروید. کفش نورث فیس یکی از تخصصی ترین کفش های کوهنوردی محسوب میشود. از دیگر برند های تولید کننده کفش کوهنوردی میتوان به کفش تورد، کفش کلمیبا، کفش سالامون و کفش مرل اشاره کرد.
اجزای کفش مخصوص کوهنوردی
یکی از مواردی که باید در هنگام خرید کفش کوهنوردی به آن توجه کنید، نوع زیره و جنس رویه کفش کوهنوردی است. به طور خلاصه زیره کفش کوهنوردی باید کشش و چسبندگی لازم را در مواجه با انواع سطوح داشته باشد و از لیز خودن پاها جلوگیری کند. در انتخاب رویه کفش کوهنوردی نیز باید دقت لازم را داشته باشید.
اگر قصد دارید از کفش های خود در فصول گرم و زمین های خاکی استفاده کنید بهتر است که یک رویه تنفس پذیر را برگزینید و اگر به دنبال کفش کوهنوردی مناسب محیط های آبی هستید، حتما کفش کوهنوردی ضد آب بخرید.
انواع زیره های کفش کوهنوردی:
زیره ویبرام
اولین و پرطرفدارترین زیرهای که برای کفش های کوهنوردی بهکار گرفته میشود، زیره ویبرام است. این نوع از زیرههای کفش تحت عنوان «لاستیک ویبرام» یا «ویبرام» نیز شناخته میشوند. هدف از ساخت این نوع از زیرههای کفش، طراحی کفشهایی است که بتوان با پوشیدن آنها به راحتی از مناطق سخت و سنگلاخ عبور کرد. اکثراً زیرههای ویبرام در فرآیند تولید پوتین های کوهنوردی و پوتینهای کار مورد استفاده قرار میگیرند.
بیشتر بخوانید: زیره کفش ویبرام چیست و چه کاربردی دارد
زیره کفش لاستیکی (Rubber)
نوع دیگر زیره که در تولید کفش های کوهنوردی ممکن است بهکار گرفته شود، زیره کفش لاستیکی است. زیرههای کفش رابر یا لاستیکی به هیچوجه شکسته نمیشوند و سایش ندارند. همچنین لازم به ذکر است که این نوع از زیرهها دارای اصطکاک بسیار بالایی نیز میباشند. زیره رابر علاوه بر استحکام بالا از قدرت انعطافپذیری بسیار خوبی نیز برخوردار بوده که به لطف همین ویژگی در فرآیند تولید کفش های کوهنوردی مورد استفاده قرار میگیرد. ناگفته نماند که این نوع از زیرهها در برابر نفوذ آب نیز مقاومت بسیار خوبی از خود نشان میدهند.
زیره ی کفش های کوهنوردی باید دارای چه خصوصیاتی باشند :
برای خرید کفش کوهنوردی باید به جنس زیره ی کفش و نوع عاج های آن دقت کنیم، زیره ی کفش های کوهنوردی با توجه به استفاده ای که از آن ها می شود با یکدیگر متفاوت هستند
- دارای عاج هایی مناسب با محیطی که استفاده می شوند، باشند
- دارای اصطحکاک بالایی باشند
- دارای مقاومت و پایداری مناسبی باشند
- ضربه گیر داشته باشند
- انعطاف پذیر باشند ( البته بسته به نوع استفاده و شرایط استفاده )
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع زیره کفش و کاربرد آنها
انواع رویه کفش کوهنوردی:
چرم
در گذشته اکثر کفشها توسط رویههای چرمی ساخته میشدند اما امروزه کفشهای چرمی در مقایسه با گذشته کمتر مورد استقبال قرار میگیرند؛ چرا که امروزه با پیشرفت تکنولوژی کفشهای جدید با رویههایی از الیاف مصنوعی و مواد دیگر تولید میشوند. البته کارایی کفشها همانند سابق بوده و هیچ تفاوتی با گذشته ندارد. در هر حال یکی از رویههایی که برای تولید کفش های کوهنوردی مورد استفاده قرار میگیرد، رویه چرمی است.
چرم نبوک
چرم نبوک یک نوع چرم دانهدار کامل محسوب میشود. این نوع از رویه کفش های کوهنوردی بسیار بادوام بوده و در برابر سایش و آب نیز مقاومت بسیار خوبی از خود نشان میدهد. چرمهای نبوک تقریباً منعطف هستند، اما پیشنهاد ما این است کفش کوهنوردی چرم نبوک را چند بار پیش از کوهنوردی بپوشید تا به درجه راحتی برسد.
چرم مصنوعی
رویه دیگری به نام چرم مصنوعی وجود دارد که عموماً از پلی استر و نایلون تولید شده میشود. عمدتاً این نوع رویه در کفشهای جدید مورد استفاده قرار میگیرد. از ویژگیهای چرم مصنوعی میتوان به مواردی همچون سبک بودن این نوع چرمها در مقایسه با چرمهای دیگر، جا باز کردن سریعتر، خشک شدن سریعتر و ارزان بودن آنها اشاره داشت. البته هر محصولی در کنار مزایایی که ارائه میدهد ایراداتی نیز دارد. در رابطه با رویه چرم مصنوعی باید گفت که این نوع از رویهها به دلیل کوکهای خارج از کفش زودتر پوسیده میشوند.
رویه ی کفش های کوهنوردی باید دارای چه خصوصیاتی باشند :
- ضد آب باشند
- دارای قابلیت تنظیم دمای داخلی کفش باشند
- دارای مقاومت و دوام بالا در مقابل عوامل محیطی
- دارای استحکام و مقاومت بالا بوده
- دارای قابلیت پشتیبانی از قوزک پا
نکات مهم اندازه کفش کوهنوردی:
- بهتر است به منظور پیدا کردن سایز درست کفش از جورابهای ورزشی و کوهنوردی استفاده کرده و از ضخامت آن مطمئن شوید.
- پیشنهاد میکنیم کفش مورد نظر را به مدت ۱۰ دقیقه بپوشید و راه بروید. البته حالت ایدهآل این است که از پله بالا و پایین بروید یا این که روی سطح شیبدار قدم بزنید.
- نکته بعدی که میبایست در نظر داشته باشید این است که اگر از کفی طبی استفاده میکنید، بهتر است در بوت کوهنوردی خود آنها را تست کنید تا از راحتی کامل کفش به همراه کفی مطمئن شوید.
بیشتر بخوانید: راهنمایی اندازه گیری سایز پا برای خرید اینترنتی کفش
بهترین برند های تولید کننده کفش کوهنوردی
در بخش قبل اشاره کردیم که هنگام خرید کفش کوهنوردی برای پاهای خود ارزش قائل باشید و کفش هایی که تولید برند های معتبر هستند را بخرید. اما چه برند هایی بهترین کفش کوهنوردی را عرضه میکند؟ از میان برند های مختلف که در زمینه تولید کفش کوهنوردی فعالیت میکنند تورد، هامتو، سالامون، مرل، کلمبیا و نورث فیس جز بهترین ها هستند.
نحوه مراقبت از کفش کوهنوردی
علاوه بر نکاتی که در رابطه با راهنمای خرید کفش کوهنوردی ذکر شد، دانستن نحوه مراقبت صحیح از کفش کوهنوردی خریداری شده نیز پر اهمیت است! شما تصور کنید که کفش مناسب برای پاهای خود را خریداری کردهاید، اما نمیدانید که چطور باید از آن به درستی مراقبت کنید، نتیجه چه میشود؟!
- کفشهای خود را در زیر آفتاب یا در ماشین گرم قرار ندهید؛ چرا که محیطهای گرم بستر بسیار مناسبی برای رشد باکتری محسوب میشوند و علاوه بر این گرمای بیش از حد سبب از بین رفتن چسب کف کفش و خرابی آن خواهد شد.
- قدمهای درست و اصولی بردارید؛ به صورتی که به زیره کفش حداقل آسیب وارد شود.
- پس از کوهنوردی کفشهای خود را در معرض هوا قرار دهید تا بوی بد و هرگونه رطوبت از بین برود. پیشنهاد ما این است که از یک کیف توری استفاده کرده و کفشهای خود را در آن آویزان کنید.
- دوستان توجه داشته باشید که خاک، گرد و غبار و گل میتواند سبب تخریب کفش شما شود؛ از این رو توصیه میشود که به کمک یک مسواک نرم تمیز یا پارچهای که بیش از حد خیس نیست، کفش خود را تمیز کنید.
- اگر علاقمند هستید که کفشهای شما همیشه خوشبو و تمیز باشند، میتوانید از اسپریهای خوشبوکننده و ضدباکتری استفاده نمائید.
- استفاده از جوراب مناسب یک نکته ضروری برای شروع کوه نوردی میباشد. به یاد داشته باشید که عدم استفاده از تمیز و نو میتواند باعث رشد باکتری ها و بوی بد پا شود.
- اگر متوجه سوراخ یا مشکلی در کفش خود شدید، سریعاً آن را تعمیر کنید. عدم توجه به ایرادات به وجود آمده در کفش سبب کاهش طول عمر آن میشود.
سخن پایانی
اگر با فواید کوهنوردی آشنا نیستید توصیه میکنیم مقاله مذکور را مطالعه کنید. اما بدانید که تجربه یک کوهنوردی دلچسب بدون داشتن کفش مناسب کوهنوردی ممکن نیست! دوستان، کفش های کوهنوردی جزو تجهیزات بسیار مهم برای رفتن به کوه محسوب میشوند که در هنگام خرید آنها باید بسیار دقت شود.
چرا که مسیرهای کوهستانی بسیار متفاوتتر با مسیرهای شهری و … بوده و امکان بروز اتفاقات غیرمنتظره در آنها وجود دارد؛ بنابراین به شما توصیه میکنیم حتماً نکات گفته شده در این مقاله را مدنظر قرار دهید و بر اساس آنها بهترین و مناسبترین کفش کوهنوردی را برای خود انتخاب کنید.
وزن، زیره، رویه، قابلیتهایی همچون تنفسپذیری و ضدآب بودن کفش کوهنوردی بسیار حائز اهمیت هستند. حتماً کفشی را انتخاب کنید که علاوه بر موارد مذکور بتواند از پاهای شما به خوبی مراقبت کند. در نهایت فراموش نکنید که پاها قلب دوم انسان هستند و باید به سلامت آنها توجه ویژهای داشت!